Semantiek
Door de begrippen die gebruikt worden binnen het onderwijs vast te leggen en deze te voorzien van een definitie, weten we wanneer we het over hetzelfde hebben. Dat komt de gegevensuitwisseling tussen onderwijssectoren ten goede. Daardoor kunnen begrippen die in verschillende digitale onderwijsketens en dus in een andere context worden gebruikt, toch met elkaar in samenhang worden gebracht.
Voor de ICT-architect van een leerling- of studentadministratiesysteem (LAS/SIS)
Probleem: Elk onderwijsbestuur en haar onderwijsaanbieders moeten veelvuldig onderwijsdeelnemergegevens (opleidingen, leerjaren, resultaten, verzuimmeldingen) uitwisselen met bijvoorbeeld DUO; of aan de Inspectie van het Onderwijs in het kader van toezicht; of de onderwijsaanbieder moet deelnemergegevens leveren aan de vervolgopleiding. Met het leerling- en studentadministratiesysteem (LAS/SIS) wordt de onderwijsaanbieder hierin gefaciliteerd. Doordat de gebruikte begrippen en hun aanduidingen en definities voor de diverse toepassingen vaak net weer iets anders zijn, kan informatie niet altijd worden hergebruikt en/of leidt dit tot problemen met de uitwisseling.
Oplossing: Door gebruik te maken van eenduidige begrippen en gezamenlijk vastgestelde definities, kan informatie eenduidig en voor diverse contexten en toepassingen worden gebruikt. Een deel van de gegevens van een onderwijsdeelnemer die uitgewisseld worden in de context van bekostiging is hierdoor ook bruikbaar voor de context ‘overstapinformatie’ in zake de vervolgopleiding van diezelfde onderwijsdeelnemer. Het is voor iedereen transparant wat er met de uit te wisselen gegevens wordt bedoeld ongeacht de context waarin dit plaatsvindt. Informatie hoeft maar eenmaal te worden verstrekt en vastgelegd.
Het ROSA Begrippenmodel is er op gericht om bovenstaande en vergelijkbare casuïstiek te ondersteunen door begrippen die hetzelfde zijn en gebruikt (kunnen) worden over meerdere onderwijsdomeinen en voor meerdere contexten op 1 plek te beschrijven, te ontsluiten en te relateren. Met de afspraak Semantics worden aanvullende afspraken gemaakt over de toegestane waarden die gebruikt mogen worden voor het metadateren van onderzoeksresultaten. Het SOM-model bevat de hoofdbegrippen en -relaties nodig om sectoroverstijgend de opleidingen te beschrijven, zoals ‘niveau’, ‘ingangseis’ en opleidingseenheid. Het KOI-model is conceptueel model van alle gestandaardiseerde generieke onderwijsobjecten in samenhang.
Relevante standaarden
Lees meer over de standaarden die te maken hebben met semantiek:
Unieke persistente identifier (UPI)
Kernmodel Onderwijsinformatie (KOI) – nieuwe versie in ontwikkeling door Redactieteam ROSA Begrippenkader.
Overheidsbreed vindt u dit streven naar een gemeenschappelijke, samenhangende semantiek terug in de NORA (Nederlandse Overheid ReferentieArchitectuur) onder het NORA Begrippenkader.