RIO Canonieke Modellen

Beheerstatus: In beheer - mei 2017
Gebruiksadvies: Verplicht
Werkingsgebied: po vo bve ho nfo

Versie: RIO Canonieke Modellen december 2021 - januari 2022
Versiestatus: Vervallen
Let op: Er is een vastgestelde versie beschikbaar: RIO Canonieke Modellen november 2023

Beschrijving

De afspraak Registratie Instellingen en Opleidingen (RIO) beschrijft de onderwijsinstellingen in relatie tot het onderwijs wat ze aanbieden, hoe ze het aanbieden en waar ze dat aanbieden. De afspraak bestaande uit een set van canonieke modellen geeft onder meer inzicht in een aantal kernobjecten (onderwijsbesturen, onderwijsaanbieders, onderwijslocaties, opleidingseenheden, opleidingskenmerken en aangeboden opleidingen) in het onderwijsdomein met hun eigenschappen en relaties. Die modellen vormen de basis voor de invulling van de informatiebehoefte ten aanzien van deze objecten in allerlei onderwijsgerelateerde processen waaronder bekostiging, verzuim, toezicht en verantwoording. Die informatiebehoefte heeft bijna altijd te maken met 4 kijkrichtingen, namelijk WIE (incl. MET WIE), WAAR, WAT en HOE.

Het WIE (onderwijsaanbieder), WAT/HOE (opleidingseenheden en opleidingskenmerken), WAAR (onderwijslocatie) met daaraan gekoppeld het WIE geeft WAAR een wat WAT/HOE (aangeboden opleidingen). Als belangrijk uitgangspunt bij de modellering is de werkelijkheid vanuit onderwijskundig perspectief (vanuit de school), de onderwijsinrichting, gebruikt.

Naast de onderwijsinrichting bevat RIO ook de werkelijkheid van de onderwijserkenningen. De onderwijserkenningen zijn de beschrijving en registratie van instellingen en opleidingen volgens wet- en regelgeving: de licenties, beschikkingen en erkenningen. RIO zorgt er voor dat beide werkelijkheden aan elkaar worden gerelateerd. Zie verder ook: https://www.rio-onderwijs.nl/.

De hier gepubliceerde versie van de modellen is de versie 20211206 (commitversie 26). Deze versie is door de Analysegroep RIO samengesteld en is vastgesteld door de Projectgroep RIO van 7 december 2021 met uitzondering van het Canoniek model RIO toevoegingen particulier onderwijs (concept). Dit model is nu opgevolgd door het Canoniek model RIO-nfo (non-formeel onderwijs), beschikbaar via de versie van juni 2022.

De verschillen in deze versie december 2021 ten opzichte van de laatst vastgestelde versie (januari 2021) zijn:

Algemeen

  1. Definities en toelichtingen zijn gewijzigd naar aanleiding van het project Taal gaat met zijn tijd
    mee.
  2. Diverse definities zijn aangepast zodat vergelijkbare begrippen vergelijkbare definities hebben
    gekregen.
  3. Afkortingen in de definities zijn vervangen door volledig uitgeschreven tekst.
  4. Definities gecorrigeerd op tekstuele fouten.
  5. De canonieke modellen zijn verplaatst naar een ander project in de beheeromgeving waardoor de
    commitversie een lager getal is dan de vorige keer.
  6. Het Canonieke model toevoegingen Particulier Onderwijs is nog een concept waarin o.a. de definities voor de specialisaties ontbreken.

Alle modellen

  1. In Opleidingseenheid zijn de eigenschappen eigenOpleidingseenheidSleutel en omschrijving
    toegevoegd.
  2. In AangebodenOpleiding zijn de eigenschappen eersteInstroomdatum en
    eigenAangebodenOpleidingSleutel toegevoegd. De eigenschappen opleidingsvorm, voertaal,
    website en eigenInternationaleNaamDuits zijn verwijderd en deels overgebracht naar
    AangebodenHoOpleiding en AangebodenMboOpleiding.
  3. In Onderwijsinstellingserkenning is de eigenschap bRIN vervangen door instellingscode.
  4. In Vestigingserkenning is de eigenschap bRINVestigingsnummer vervangen door
    vestigingscode.

Canoniek model HO

  1. In AangebodenHoOpleiding zijn de eigenschappen internationaleNaamDuits, voertaal en
    website toegevoegd.
  2. In AangebodenHoOpleidingCohort is de eigenschap opleidingsvorm toegevoegd.
  3. AangebodenHoOpleidingsonderdeel is toegevoegd.
  4. AangebodenHoOpleidingsonderdeelCohort is toegevoegd.
  5. In HoOpleidingserkenning is de eigenschap beroepseisen vervangen door aanvullendeEisen en is
    de eigenschap ISAT vervangen door erkendeopleidingscode en is de eigenschap erkenner
    toegevoegd.
  6. In HoOpleiding en HoOpleidingsonderdeel is de eigenschap eigenaar toegevoegd.

Canoniek model MBO

  1. In AangebodenMboOpleiding zijn de eigenschappen doorlopendeleerlijnVmboMbo, voertaal en
    website toegevoegd.
  2. In AangebodenMboOpleidingCohort is opleidingsvorm toegevoegd.
  3. AangebodenMboOpleidingsonderdeelCohort is toegevoegd.
  4. AangebodenMboOpleidingsonderdeel is toegevoegd.
  5. In BevoegdGezag is de naam van de eigenschap bestuurID gewijzigd in onderwijsbestuurID.
    Canoniek model VAVO.
  6. In BevoegdGezag is de naam van de eigenschap bestuurID gewijzigd in onderwijsbestuurID.

Canoniek model VO

  1. In AangebodenVoOpleiding zijn de eigenschappen doorlopendeleerlijnVmboMbo en –
    doorlopendeLeerlijnBoVo toegevoegd.
  2. Canonieke modellen BO en SO en VSO.
  3. Er is een relatie toegevoegd tussen AangebodenBegeleiding en Opleidingskenmerk.

NB De wijzigingen met toelichting zijn te vinden in het document Wijzigingen in de Canonieke RIO modellen december 2021.

Meerwaarde

OCW, de onderwijsraden in het funderend onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs, de verenigingen in het hoger onderwijs, DUO en andere publieke onderwijspartijen, verenigd in de Projectgroep RIO, achten het van belang dat de ontwikkeling en het beheer van de Canonieke RIO modellen in nauwe samenhang geschiedt met de brede onderwijssemantiek (waaronder het Kernmodel Onderwijsinformatie, KOI), zich daaraan conformeert dan wel leidt tot voorstellen voor aanvullingen/aanpassingen in die onderwijssemantiek. Bovendien acht men het van belang dat allerlei partijen in het onderwijs (publiek en privaat) zich te allen tijde moeten kunnen op de hoogte stellen van de laatste versie van de modellen bijv. voor het maken van eigen impactanalyses.

OCW (in samenspraak met de publieke onderwijspartijen) heeft daarom als opdrachtgever de Projectgroep RIO gevraagd om de canonieke modellen te registreren bij Edustandaard en deze te gaan opnemen in de ROSA. Er is geconstateerd dat het nog te vroeg is voor een volledige in beheer name bij Edustandaard, omdat de modellen nog in ontwikkeling zijn in het programma Doorontwikkelen BRON en de implementaties van RIO tussen 2019 en 2022 plaatsvinden. De overdracht van het beheer van de modellen is nu voorzien voor het eerste kwartaal van 2022.

De registratie nu bij Edustandaard moet tijdens de projectfase reeds borgen dat de vindbaarheid van de modellen en hun samenhang met andere standaarden en afspraken wordt bevorderd.

Gebruik

Vanaf december 2019 is RIO in gebruik genomen in het vo en mbo. Dat betekent dat voor die sectoren de implementatiefase is overgegaan naar de exploitatie- en beheerfase. Voor het po is dit eind 2021 gebeurd.

Voor het vo zijn er een aantal waardenlijsten relevant die beheerd en onderhouden moeten worden. Daarvoor is een Beheergroep waardenlijsten RIO ingericht. Meer informatie over het beheer- en wijzigingsproces, de waardenlijsten, de toelichting op die waardenlijsten en de betrokken partijen is te vinden op de Edustandaard-pagina’s afspraak Waardenlijsten RIO-vo en Beheergroep Waardenlijsten RIO.

Ook voor het po zijn er vergelijkbare waardenlijsten opgesteld. Die zijn in schooljaar 2022-2023 overgedragen naar Edustandaard en zijn op de Edustandaard-pagina afspraak Waardenlijsten RIO-po te vinden. Voor de waardenlijsten RIO-po is bovengenoemde Beheergroep ook verantwoordelijk.

Implementatie

De volgende onderdelen zijn onderdeel van de afspraak:

De communicatieversie met toelichting

Het Informatiemodel RIO communicatieversie is geschikt voor beleidsmedewerkers, architecten en informatiemanagers van scholen/instellingen en andere (keten)partijen en biedt een globaler overzicht van het model en de belangrijkste objecten. Daarnaast bevat dit document meer achtergrondinformatie over het model, wat de redenen zijn achter bepaalde ontwerpbeslissingen en hoe deze toegepast kan worden, inclusief voorbeelden.

Canoniek model RIO generiek (informatieobjecten)

Canoniek model RIO bo

Canoniek model RIO so en vso

Canoniek model RIO vo

Canoniek model RIO mbo

Canoniek model RIO vavo

Canoniek model RIO ho

Canoniek model RIO toevoegingen particulier onderwijs (concept)

De canonieke modellen zijn implementatieneutraal opgesteld, maar wel meer gedetailleerd in tegenstelling tot de communicatiemodellen. Alles wat aanwezig moet zijn bij een implementatie, staat in deze canonieke modellen weergegeven. Voor een implementatie zijn sommige relaties af te leiden en hoeven niet één op één overgenomen te worden en objecten zijn in een bepaalde structuur te zetten afhankelijk van de wijze van implementatie. Door gebruik te maken van canonieke modellen is het mogelijk om in de keten afspraken te maken over de modellen zonder dat specifieke implementaties (en hun modellen) daarvoor direct gewijzigd moeten worden.

In de canonieke modellen worden aan aantal waardelijsten onderkend. Die waardelijsten zijn per sector verschillend en ook niet altijd voor elke sector nodig. Beheer van de waardelijsten incl. vaststellen nieuwe versies vinden op sectorniveau in eerste instantie plaats. De sectorspecifieke waardelijsten (plus toelichting plus issuelijst) worden bij Edustandaard op aparte pagina’s gepubliceerd. Zie onder het kopje Gebruik voor de juiste vindplaats van de actuele waardelijsten.

Op basis van de hier gepubliceerde versie van de modellen baseren de partijen (in 2019-2020 DUO en leveranciers administratiepakketten in vo en mbo en in 2021-2022 DUO en leveranciers administratiepakketten in bo, so/vso, ho en nfo) hun implementatiemodellen. Wijzigingen  in de canonieke modellen leiden niet zonder meer tot wijzigingen in lopende en afgeronde implementaties maar worden in overleg met de betrokken partijen ingepland en uitgevoerd. Hiervoor is een beheermodel opgesteld die bij de Documentatie is te vinden.

Naast de canonieke modellen en de communicatieversie zijn voor implementerende partijen ook de functionele beschrijvingen (voor bo/(v)so, vo en mbo) relevant alsmede de PvE’s voor de communicatie met het centraal RIO register. Die worden in overleg tussen de implementerende partijen, DUO en het onderwijsveld opgesteld en ter beschikking gesteld.

Ontwikkelingen

De canonieke modellen zijn ontwikkeld in het programma Doorontwikkelen BRON/RIO en de implementaties van RIO vinden tussen 2019 en 2022 plaats. Het betreffen implementaties bij de leveranciers van administratiepakketten en bij DUO zelf voor het centraal register RIO maar ook voor interne processen/registraties bij DUO in ROD zoals deelnames, resultaten, bekostiging en verzuim. Andere partijen, afnemers van de informatie uit RIO, zoals de Inspectie van het Onderwijs, Vensters vo en po, Centraal Aanmelden MBO, Kies MBO zijn reeds aangesloten of sluiten de komende jaren aan. Voor vo en mbo zijn de implementaties in 2020 afgerond. Voor het po is de implementatie afgerond eind 2021. Voor het ho is eenzelfde planning voorzien. De toevoegingen gedaan in het kader van de STAP-regeling zullen in de eerste helft van 2022 zijn afgerond. Het beheer van de canonieke modellen ligt tot eind 2021 binnen het programma Doorontwikkelen BRON en zal in het eerste kwartaal van 2022 overgedragen worden naar Edustandaard.